राजनीतिक विश्लेषक प्रा.डा.सुरेन्द्र केसीले प्रचण्डले चाहे भने प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवालाई कांग्रेस पार्टी बाट निकाल दिन सक्ने बताएका छन् । प्रचण्डको स्वभाव दानी भएको सबैलाई पदमा राख्नु पर्ने सोच भएकोले अहिले सबैलाई प्रधानमन्त्री, मन्त्री बनाउने काम नै प्रचण्डको भएको उनले बताएका छन् ।उनले भने, ‘दानी उदत भावनाका छन्, प्रचण्ड चाहि सबैलाई जे जति मन्त्री प्रधानमन्त्री बनाउने उनी नै हुन । नि त झलनाथ जिन्दगीमा कहिले पनि प्रधानमन्त्री हुने थिएनन् । बाकी अध्यक्ष पनि हुने थिएनन् । त्यो उनले नै गर्देको हो । अहिले शेरबहादुरलाई कांग्रेसले प्रधानमन्त्री बनाएको हो ? चाहे भने कांग्रेस पार्टीबाट निकाल दिन्छन् शेरबहादरलाई तर प्रधानमन्त्री बनाएको प्रचण्डले नै हो ।

 

अहिलेको राजनीति उद्योग व्यवसाय भएकोले स्वतन्त्र व्यक्तिबाट समाज बदलिन सम्भव नभएको र शान्ति प्रक्रिया कुरा नयाँ नभएको प्रचण्डले शान्ति प्रक्रियाको नाममा आफुलाई अरबपति बनाएर दुरुप्रयोग गरेको बताएका छन् ।

 

प्रचण्डले वाम मध्यको एक नम्बर हुनको लागि एमालेलाई तोड्फोड गर्न जरुरी भएको भन्दै प्रचण्डले माधवको घुँडामा चडेर एमालेको एउटा दात फुकालेकोले अब माधव नेपालको लागि प्रचण्डको भन्दा अर्को काख कुनै हिसाबले पनि सुरक्षित नहुने भएकोले पार्टी एकता हुने उनको भनाई छ । अब चुनाब जित्नको लागि माधव नेपाल, प्रचण्ड, बाबुराम र वामदेव एकै ठाउँमा आउने र पदको लागि जे पनि गर्ने खालको कार्यशैली भएको उनले बताएका छन् ।

 

एउटै घोषणापत्रमा निर्वाचन लड्ने, निर्वाचनपछि एकताका लागि संयोजन समिति बनाउने

आसन्न प्रदेश र प्रतिनिधिसभा निर्वाचनलाई केन्द्रित गर्दै चार वाम शक्ति एकतातिर प्रवेश गरेका छन् । एउटै घोषणापत्रमा निर्वाचन लड्ने र निर्वाचनपछि एकता गर्ने गरी अहिले एकता संयोजन समिति बनाउन उनीहरूबीच सहमति बनिसकेको छ । यो ‘कोर्स’ले आगामी निर्वाचनमा राजनीतिक र मनोवैज्ञानिक फाइदा पुग्ने नेताहरूको बुझाइ छ ।

 

सोमबार मात्रै आगामी निर्वाचनमा साझा घोषणापत्र र एकता संयोजन समिति बनाउन माओवादी र एकीकृत समाजवादीका शीर्ष नेताबीच सहमति बनेको छ ।माओवादी अध्यक्ष प्रचण्ड र समाजवादीका अध्यक्ष माधवकुमार नेपालबीच साझा घोषणापत्र र संयोजन समिति बनाउने सहमति भएको हो ।

 

माओवादीको चिह्नबाट आगामी निर्वाचन लड्ने सहमति गरेका डा. बाबुराम भट्टराई नेतृत्वको नेपाल समाजवादी पार्टी र वामदेव गौतम नेतृत्वको नेकपा एकता राष्ट्रिय अभियान पनि साझा घोषणापत्र र एकता संयोजन समितिका लागि तयार छन् । प्रचण्ड र नेपालले भट्टराई र गौतमस“ग छलफल गरेर यसबारे साझा धारणा बनाउनेछन् ।

 

एकीकृत समाजवादीको गत १ भदौको सचिवालय बैठकले पार्टी एकता संयोजन समिति गठन गर्ने निर्णय गरेको थियो । माओवादी केन्द्रले स्थानीय निर्वाचनअघि नै पार्टी एकता गर्न चाहेको थियो । दुवै दल आगामी निर्वाचनपछि एकतामा जान सहमत छन् । तर, त्यो चुनावी परिणाममा भर पर्नेछ ।

 

आगामी निर्वाचनमा एउटै घोषणापत्र लिएर जाने र एकता संयोजन समिति गठन गर्ने सहमति भएको माओवादीका वरिष्ठ उपाध्यक्ष नारायणकाजी श्रेष्ठले जानकारी दिए ।

 

केही दिनभित्रै संयोजन समिति बन्ने श्रेष्ठले बताए । उनका अनुसार एकताको मोडालिटी संयोजन समितिले नै तयार पार्नेछ । करिब तीन घन्टा चलेको छलफलमा श्रेष्ठ र समाजवादीका महासचिव डा. बेदुराम भुसाल पनि सहभागी थिए ।

 

महासचिव भुसालका अनुसार एकीकृत पार्टीको सिद्धान्त, रणनीति, कार्यनीति, कार्यक्रम र संगठनात्मक संरचना कस्तो हुने भन्ने विषयमा छलफल हुनै बाँकी रहेको छ । यी विषयमा निर्वाचनपछि बृहत् ढंगले छलफल हुने, तर अहिले निर्वाचनकेन्द्रित भएर लाग्ने शीर्ष सहमति भएको उनले बताए ।

 

एकताको सन्देश दिन संयोजन समिति गठन गर्ने निष्कर्षमा दुई दल पुगेको माओवादीका महासचिव देव गुरुङले बताए । पार्टीको बैठकमा संयोजन समितिमा रहने सदस्यबारे छलफल हुने उनले बताए । ‘शीर्ष नेताहरूबीच सहमति भएको छ । अब पार्टीको बैठकमा छलफल गरेर निर्णय गर्छौँ,’ उनले भने ।

 

चुनावअघि एकताका लागि भने समय नपुग्ने नेताहरूले बताएका छन् । विचार, राजनीति र कार्यदिशा मिलाएर मात्रै पार्टी एकता गर्ने निष्कर्षमा दुवै नेता पुगेका छन् ।एमाले–माओवादी एकता भंग भएको पाठ सिकेर कार्यकर्ता तहमै औचित्य र आवश्यकता बोध हुने गरी एकता गर्ने दुई दलको तयारी छ ।

 

पार्टी एकताका लागि राजनीतिक विचार मिलाउन छिट्टै समिति पनि बन्नेछ । ‘हाम्रो एउटा अभिभारा नेपालको कम्युनिस्ट आन्दोलन फेरि पुनर्गठित, पुनर्परिमार्जन र रूपान्तरणको दिशामा अगाडि बढाउने हो,’ एकीकृत समाजवादीका उपाध्यक्ष प्रमेश हमालले भने, ‘कुनै वेला हामीले कम्युनिस्ट पार्टीको एकीकरण प्रक्रिया अगाडि बढायौँ ।

 

त्यसलाई जालसाझीको हिसाबले विघटनको अवस्थामा पुर्‍याइयो । अब हामीले सचेत ढंगले त्यो अभिभारा पूरा गर्नुपर्छ ।’तत्कालै एकता भएर आगामी निर्वाचनमा एउटै चुनाव चिह्न लिएर जाने सम्भावना भने न्यून छ । ‘हामी कार्यगत एकताको दिशाबाट अगाडि बढ्छौँ, चुनावमा तालमेल गर्छौँ ।

 

आ–आफ्नो चुनाव चिह्नमा अगाडि बढ्छौँ,’ उनले भने, ‘संगठनको विस्तारमा व्यापक रूपमा अगाडि बढ्छौँ । वैचारिक, राजनीतिक, सांगठनिक विषयमा छलफल गर्छौँ । आधार पहिल्याएपछि पार्टी एकता पनि गर्छौँ ।’

 

कम्युनिस्ट आन्दोलनलाई नयाँ ढंगले ध्रुवीकृत र एकता गर्ने तथा वामपन्थी, देशभक्त र प्रगतिशील शक्तिलाई एकताबद्ध गर्ने र देशमा समाजवादको आधार निर्माण गर्दै लैजाने उद्देश्य लिइएको दुवै दलको दाबी छ ।डा. भट्टराई र गौतम पनि एकता प्रक्रियामा रहनेछन् । प्रचण्डले नेकपासहित पार्टीको नाममा केही जोडिने बताएका छन् ।

 

यसबाहेक प्रचण्ड र नेपालबीच पाँचदलीय गठबन्धनमा सिट बाँडफाँडको विषयमा पनि छलफल भएको छ । कांग्रेसलाई बढीमाकम्युनिस्ट आन्दोलनलाई नयाँ ढंगले ध्रुवीकृत र एकता गर्ने तथा वामपन्थी, देशभक्त र प्रगतिशील शक्तिलाई एकताबद्ध गर्ने र देशमा समाजवादको

 

आधार निर्माण गर्दै लैजाने उद्देश्य लिइएको दुवै दलको दाबी छ ।डा. भट्टराई र गौतम पनि एकता प्रक्रियामा रहनेछन् । प्रचण्डले नेकपासहित पार्टीको नाममा केही जोडिने बताएका छन् ।

 

यसबाहेक प्रचण्ड र नेपालबीच पाँचदलीय गठबन्धनमा सिट बाँडफाँडको विषयमा पनि छलफल भएको छ । कांग्रेसलाई बढीमा ५० प्रतिशत क्षेत्र छाड््न सकिने निष्कर्षमा दुई नेता पुगेका छन् ।

 

कांग्रेसले धेरै सिटको दाबी नछाडे प्रगतिशील शक्तिको तेस्रो धार खडा गरेर निर्वाचनमा जाने विषयमा समेत छलफल भएको छ । पाँचदलीय गठबन्धनको ११ सदस्यीय कार्यदलले सिट बाँडफाँडको आधार र मापदण्ड नै टुंग्याउन सकेको छैन ।

 

यसअघि ०७४ को निर्वाचनमा तत्कालीन एमाले र माओवादी केन्द्र एउटै घोषणापत्र लिएर निर्वाचनमा गएका थिए । जनताले अनुमोदन गरेको भन्दै निर्वाचनपछि दुई पार्टीबीच एकता भएको थियो । तर, तत्कालीन प्रधानमन्त्री केपी ओलीको कार्यशैलीलाई लिएर नेकपामा विवाद भएको थियो ।

 

सर्वोच्च अदालतले मागदाबी नै नभएको विषयमा फैसला गरेपछि दुई पार्टी अलग भएका थिए । एमालेबाट विद्रोह गरेर नेपालको नेतृत्वमा एकीकृत समाजवादी बनेको छ ।

 

प्रचण्ड र नेपाल समूह नेकपामा एउटै पक्षमा थियो । सर्वोच्चले दुई पार्टीलाई अलग गरेपछि सांगठनिक रूपमा प्रचण्ड र नेपाल फरक पार्टीमा छन् । दुवै दल पाँचदलीय गठबन्धनमा छन् ।

 

दुवै दलका घोषणापत्र मस्यौदा समिति

माओवादी र एकीकृत समाजवादीले छुट्टाछुट्टै घोषणापत्र मस्यौदा समिति गठन गरिसकेका छन् । दुवै समितिले आवश्यक गृहकार्य गरेर संयुक्त रूपमा घोषणापत्र तयार पार्ने नेताहरूले बताएका छन् ।

 

माओवादीले वरिष्ठ उपाध्यक्ष नारायणकाजी श्रेष्ठको नेतृत्वमा देव गुरुङ, गिरिराजमणि पोखरेल, वर्षमान पुन, जनार्दन शर्मा, शक्ति बस्नेत,

 

 

लीलामणि पोखरेल, गणेश साह, परशुराम रम्तेल, अमृता थापा, हरि रोका, जाकिर हुसेन, कृष्ण चौधरी, परशुराम तामाङ, भीमा ढुंगाना र जगत सिंखडा रहेको घोषणापत्र मस्यौदा समिति बनाएको छ

 

 

।समाजवादीले उपमहासचिवत्रय डा. गंगालाल तुलाधर, डा. विजय पौडेल र प्रकाश ज्वाला सम्मिलित तीन सदस्यीय घोषणापत्र मस्यौदा समिति गठन गरेको छ  ५० प्रतिशत क्षेत्र छाड््न सकिने